De noodzaak van voortdurende beweging
Elk bedrijf is altijd in min of meerdere mate in beweging. Nu de technologische ontwikkeling een flinke spurt neemt en veel veranderingen mogelijk maakt en zelfs initieert en tegelijkertijd de banen voor het oprapen liggen omdat de economie sterk groeit, is een voortdurende beweging van een bedrijf noodzakelijk om de continuïteit te blijven borgen.
Die beweging moet dan wel gebaseerd zijn op de veranderingen in de maatschappij die voortvloeien uit die technologische voortgang en de wijzigende sociaal economische omstandigheden van individuen en nieuwe generaties.
Mijn idee is dat de huidige beweging vooral is gebaseerd op bestaande uitgangspunten veelal vastgelegd in procedures, werkinstructies en managementrapportages. Beweging wordt ingezet door het constateren van afwijkingen ten opzichte van wat als standaard geldt.
Zien, voelen, ruiken, proeven en horen
De vraag is: zien, voelen, ruiken, proeven en horen we nog of zijn die mechanismen platgeslagen tot cijfers en basale logica?
Einstein zei al: ‘Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal.’ Het bedrijfsmatig benoemen van de vijf zintuigen is best ongrijpbaar, realiseer ik mij en dan heb ik ‘het zesde zintuig’ nog buiten beschouwing gelaten. Voor mij is een bedrijf in essentie een verzameling van mensen die er op gericht is te overleven en iets te bereiken. Haal die mensen uit het bedrijf en plaats ze in de jungle en er zullen naar alle waarschijnlijkheid direct veranderingen in rol en onderlinge verhoudingen zichtbaar worden.
In ieder geval zal ieder lid van de groep zijn of haar eigen zintuigen volop gebruiken en de ervaringen daarmee delen met de groep. In een bedrijfsmatige omgeving is hetorganischekarakter van zo’n groep er grotendeels uit georganiseerd. Dat komt deindividuele autonomie binnen de groep niet perse ten goede. De noodzaak tot overleven en het gebruik van je zintuigen nemen af als er voor je wordt nagedacht.
Signalen laten zich niet vatten in managementrapportages
Wat ik met deze beschouwing wil aangeven is dat het geen sinecure is om als onderneming op andere, meer organische wijze, in beweging te komen. Het is niet alleen het kunnen reageren op ontwikkelingen in de omgeving, maar het betekent ook een gedegen blik naar binnen richten. Verantwoordelijkheden en bewegingsvrijheid daar leggen waar ze thuishoren is makkelijker gezegd dan gedaan. Er lijken mensen te zijn die niet op die manier kunnen of willen functioneren. Retourtje jungle, is mijn advies.
Verantwoord bewegen kun je pas als je in ieder geval één ding goed op orde hebt: je bewustzijn. Bewustzijn van de gevolgen van je handelen voor zowel de eigen organisatie als de maatschappelijke omgeving waarvan je deel uit maakt. Bewust van de invloed die je hebt op het welzijn van mens, dier en milieu. Je bewust zijn van dat wat vandaag gewoon is, morgen kan zijn ingehaald door een idee van een briljante geest, uitgedacht ergens op een zolderkamer. Signalen komen van overal en laten zich niet per definitie vatten in managementrapportages met cijfers over productie, veiligheid, kwaliteit en financiële resultaten.
Best een leuke baan
Een kwaliteitsmanager moet in de gelegenheid worden gesteld om zich tot ‘bedrijfsantenne’ te ontwikkelen. De functie van kwaliteitsmanager komt daarmee veel centraler te staan dan tot op heden in veel situaties het geval is. Van noodzakelijk om te kunnen voldoen aan gestelde eisen, verwacht ik een verschuiving naar noodzakelijk om te kunnen bewegen, op het juiste moment, in de juiste richting, met de juiste snelheid. Een behoorlijke opgave die ook om andere vaardigheden vraagt. Niet alleen van de kwaliteitsmanager maar zeker ook van het management van de organisatie. Met verandering als enige constante, is het op de winkel passen niet langer aan de orde.
Hiermee wordt de kwaliteitsmanager van vandaag de bewustzijnsmanager van morgen. Iemand met invloed op de organisatie door ervoor te zorgen dat de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste persoon aankomt. De architect van een borgingssysteem dat vastlegt zonder de beweging te belemmeren.
Best een leuke baan ;-).
(Fred Vahlkamp)